De kaart en het gebied van Michel Houellebecq

Soms weet je al van bij de eerste zin dat je een bijzonder boek in handen hebt. Ik had dit gevoel al bij de flaptekst.

Oordeel zelf:

"Als Jed Martin, hoofdpersoon van deze roman, het verhaal ervan moest navertellen, zou hij misschien beginnen bij de combiketel die het begaf op een koude dag in december. Of bij zijn vader, een bekend, geëngageerd architect, met wie hij tal van eenzame kerstdiners heeft genoten. Hij zou in elk geval melding maken van Olga, een beeldschone Russische die hij aan het begin van zijn carrière heeft ontmoet toen hij voor het eerst zijn fotografische werk op basis van Michelinkaarten exposeerde. Dat was voor hij wereldwijd succes boekte met zijn beroepenreeks, waarin hij persoonlijkheden uit alle mogelijke milieus (onder wie de schrijver Michel Houellebecq) portretteerde tijdens de uitoefening van hun beroep. Hij zou ook moeten vertellen hoe hij commissaris Jasselin een gruwelijke moordzaak hielp oplossen, waarvan de afschuwelijke details het politiekorps nog lang zouden heugen. Tegen het einde van zijn leven zou hij een zekere sereniteit bereiken en alleen nog gefluister voortbrengen."

Few. En dat is nog maar de flaptekst.







Het verhaal begint bij Jed Martin, een eenzaat die in zijn slecht onderhouden en behoorlijk vuil appartement zit te klooien met productfotografie. Tot hij een fotoreeks maakt met Michelinkaarten. Hij wordt opgemerkt door een knappe Russische vrouw (Olga) die werkt voor Michelin. Zij zorgt ervoor dat er een drukbezochte expositie komt die meteen ook de doorbraak forceert voor Jed.

Daarna begint Jed te schilderen, met bekende personen in de hoofdrol zoals Bill Gates en Steve Jobs. Hij wil dat de beroemde schrijver Michel Houellebecq voor hem de introductietekst van de catalogus schrijft. Daarom gaat Jed de schrijver verschillende keren bezoeken. De schrijver (Houellebecq dus) wordt opgevoerd als een depressieve, vereenzaamde en zelfs ietwat stinkende man die in een - op wat plastieken tuinmeubels na - zo goed als leeg huis in Ierland woont.

En dan gebeurt er een moord en kruipen we deels in de huid van inspecteur Jasselin. Je voelt zijn frustratie, zijn onzekerheid tijdens het moordonderzoek. Het verhaal eindigt opnieuw bij Jed, die het landshuis van zijn grootmoeder koopt inclusief 700 hectare bos. Die laat hij omheinen, en trekt er pal in het midden een asfaltweg door. Zo kan hij zonder omwegen elke dinsdagochtend gaan shoppen in een zo goed als verlaten Hypermarché. Hét hoogtepunt van zijn week.

"De kaart en het gebied" is een mengeling van satire, verbluffende beeldspraak en observaties. Totaal niet te vergelijken met de harde wereld die hij bijvoorbeeld in "Elementaire deeltjes" schiep... en dan toch weer wel. Je hebt de neiging om dit boek als een echte pageturner te lezen en hem er met een rotvaart door te jassen. Maar dat mag je echt niet doen. Want er zijn zoveel lagen in dit boek verwerkt, het is zo meesterlijk geschreven...


Een heel straf boek dus. En het zou mij niet verwonderen mocht Houellebecq ooit eens de Nobelprijs winnen. Echt niet.